اصلاحات در خدمت اشتغال
گزارش Doing Business 2018 چه می گوید؟
اصلاحات در خدمت اشتغال
جدیدترین گزارش جهانی Doing Business 2018 یا گزارش «سهولت کسب و کار» که با هدف ارائه تصویر شفافی از فضای کسب و کار در کشورهای مختلف جهان از سال ۲۰۰۴ میلادی تاکنون هر سال از سوی «بانک جهانی» گردآوری و تدوین می شود، منتشر شد. در گزارش 2018 «کسب و کار» مجموعه ای از آیین نامه ها و مقرراتی که فعالیت های کسب و کار را بهبود می بخشد یا منجر به دشواری فضای کسب و کار می شود، مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفته اند. در این گزارش همچنین آیین نامه ها و مقررات مربوط به اشتغال و راه اندازی کسب و کار در شرکت های داخلی مورد مقایسه قرار می گیرند. گزارش جدید Doing Business نشان می دهد انجام اصلاحات ساختاری و زیرساختی طی سال هایی که از انتشار این گزارش می گذرد، توانسته تاثیر قابل توجهی بر بهبود شرایط کسب و کار بگذارد.
گزارش Doing Business یا «سهولت کسب و کار» همچنین شاخص های کیفی متعددی از فعالیت های کسب و کار و حمایت از حق مالکیت ارائه می کند که این شاخص ها را می توان در 190 کشور مورد مطالعه، از آذربایجان تا یونان، با هم مقایسه کرد. بنابراین گزارش Doing Business که 15 سال از انتشار آن می گذرد، به یکی از تاثیرگذارترین گزارش های منتشر شده در جهان تبدیل شده است. این گزارش با ویژگی های جزئی تر و تحلیلی تر به جای آن که سلامت اقتصادی کشورهای مختلف را براساس شاخص ها و خصوصیات بدیهی و واضحی چون نرخ رشد و پارامترهای کلانی چون بدهی های دولتی بسنجد، شاخصه هایی نظیر سیستم های نظارتی، کارایی نظام اداری و ماهیت نظارت و اداره فعالیت های کسب و کار را با هم تلفیق کرده و در بر می گیرد.
در گزارش امسال «کسب و کار» داده های مربوط به 190 اقتصاد جهان و اطلاعات وسیعی از ۱۰ حوزه مقرراتی کسب و کار شامل شروع کسب و کار، سهولت اخذ مجوز، دسترسی به برق، ثبت مالکیت، اخذ اعتبارات، حمایت از سرمایه گذاران خرد، مالیات، تجارت و مبادلات فرامرزی، ضمانت اجرای قراردادها و پرداخت دیون و ورشکستگی تشکیل شده است که برآیند این مولفه ها رتبه کشورها را از نظر سهولت کسب و کار نشان می دهد. در این گزارش، اقتصادهای پردرآمد عضو سازمان همکاری های اقتصادی و توسعه (OECD)به طور میانگین بالاترین امتیازها را کسب کرده اند.
در گزارش جدید سهولت کسب و کار ۱۲۲ اقتصاد جهان دست کم در یک مورد اصلاحات مقرراتی و تنظیمی را در زیرشاخص های مورد بررسی اعمال کرده اند که در مجموع شاهد ۲۳۱ مورد اصلاحات در این زمینه هستیم. در این بین، اروپا و آسیای مرکزی بیشترین سهم را در این اصلاحات داشته اند. کشورهایی که بهترین عملکرد را در شاخص های وضعیت کسب و کار داشته اند، شامل کاستاریکا، اوگاندا، کنیا، قبرس، موریتانی، ازبکستان، قزاقستان، جامائیکا، سنگال و بنین می شوند.
همزمان با پانزدهمین سال انتشار گزارش Doing Business، شاهد تغییرات جدی در شرایط و مقررات جهانی کسب و کار بوده ایم. دولت ها در سراسر جهان در جهت کاهش بروکراسی های اداری و افزایش شفافیت، هرچه بیشتر به سمت استفاده از فناوری های نوین گام برداشته اند. اکنون از مجموع 190 اقتصادی که تحت پوشش این گزارش قرار دارند، کارآفرینان 65 کشور می توانند به راحتی تمام فرایندهای ثبت و راه اندازی دست کم یک کسب و کار را کاملا آنلاین طی کنند. این در حالی است که در سال 2004 میلادی تنها در 9 کشور از مجموع 145 کشور مورد ارزیابی، این امکان وجود داشت. علاوه بر این، در 31 کشور از مجموع 190 کشور مورد بررسی درصورت بروز منازعات تجاری و بازرگانی، می توان نسبت به اقامه دعوی و پیگیری آن به صورت آنلاین اقدام کرد. از این دست پیشرفت ها را می توان در سایر ابعاد گزارش Doing Business 2018 به وفور مشاهده کرد.
نزول ایران
رتبه ایران در گزارش سال 2018 سهولت کسب وکار بانک جهانی چهار پله سقوط داشته و این کشور در جایگاه 124 جهان قرار گرفته اما در عین حال نمره فاصله از شاخص پیشرو این کشور رشدی 24/0 واحدی داشته است. براساس این گزارش، رتبه ایران همچنین در زمینه دسترسی دریافت اعتبارات بهبود یافته است. رتبه ایران در میان کشورهای منطقه منا در رتبه دوازدهم و پس از کشورهایی چون امارات، ترکیه و بحرین و بالاتر از مصر، لبنان، عراق، سوریه و یمن قرار دارد. در این گزارش زیرشاخص های کمی ایران در مقررات کسب و کار شروع کسب و کار، سهولت اخذ مجوزها، دسترسی به برق، ثبت مالکیت، اخذ اعتبارات، حمایت از سرمایه گذاران خرد، مالیات، تجارت و مبادلات فرامرزی، ضمانت اجرای قراردادها و پرداخت دیون و ورشکستگی مورد بررسی قرار گرفته است.
فضای کلی کسب و کار در ایران
در جدول سهولت انجام کسب و کار منطقه منا، ایران در جایگاه دوازدهم ایستاده است. در گزارش Doing Business 2018، رتبه ایران در این شاخص در جهان ۱۲۴ است. در این زیرشاخص، امارات متحده عربی با قرارگیری در رتبه 21 جهان، بهترین کشور در منطقه منا از نظر سهولت کسب و کار است. همچنین، در این منطقه یمن با در قرار گرفتن در رتبه 186 جهان، سخت ترین شرایط سهولت کسب و کار را دارد ضمن این که میانگین رتبه منطقه منا در جهان در این شاخص ۱۱۵ است.
شروع کسب و کار
در این زیرشاخص در میان کشورهای منطقه منا عمان توانسته است با قرارگیری در رتبه 31 جهان، در مکان نخست قرار گیرد. همچنین ایران با کسب رتبه جهانی ۹۷ در جایگاه ششم منطقه قرار گرفته است. رتبه جهانی منطقه منا در شاخص سهولت شروع کسب و کار در مجموع ۱۱۳ است.
دریافت مجوزهای ساخت و ساز
ساخت کارگاه، کارخانه و انبار، یکی از فرایندهای دشوار و زمان بر برای کارآفرینان محسوب می شود. در منطقه خاورمیانه و منا، در این زیرشاخص، رتبه اول به امارات متحده عربی رسیده است. این امیرنشین در جهان رتبه دوم را در شاخص دریافت مجوزهای ساخت و ساز در اختیار دارد. ایران نیز در منطقه منا رتبه چهار و در جهان رتبه ۲۵ را در اختیار دارد که رتبه نسبتا مناسبی محسوب می شود.
دسترسی به برق
پس از احداث کارگاه، کارخانه یا انبار، برق مهم ترین نیاز کارآفرینان و کارفرمایان محسوب می شود. در زیرشاخص دسترسی به برق، امارات متحده عربی هم در منطقه منا و هم در جهان رتبه اول را در اختیار دارد. ایران نیز در رتبه ۱۳ منطقه خاورمیانه و منا و ۹۹ جهان قرار گفته است. رتبه کلی منطقه منا در این شاخص در جهان ۹۴ است.
ثبت ملک
ثبت ملک و نقل و انتقال آن نیز از پروسه های زمان گیر و در پاره ای موارد مبهم برای کارآفرینان محسوب می شود. باز هم امارات متحده عربی در این زیرشاخص رتبه اول منطقه و رتبه ۱۰ جهانی را در اختیار دارد. ایران در زیرشاخص مقررات ثبت و انتقال ملک در رتبه ۱۰ منطقه منا و رتبه ۸۷ جهانی قرار گرفته است.
دریافت اعتبارات و تسهیلات
کارفرمایان جهت دریافت تسهیلات راه اندازی به طور قطع به اعتبارات نیاز دارند. در این شاخص، ایران رتبه دوم منطقه و ۹۰ جهان را در اختیار دارد. رتبه جهانی منطقه منا در این زیر شاخص ۱۳۰ است.
حمایت از سرمایه گذاران
امنیت سرمایه گذاری بزرگ ترین دغدغه سرمایه گذاران، به خصوص سرمایه گذاران خارجی، برای شروع کسب و کار در هر کشوری محسوب می شود. بی ثباتی های سیاسی در خاورمیانه تا حد بسیاری روی اعتماد سرمایه گذاران تاثیر سوء می گذارد. در این زیر شاخص، نخستین رتبه در اختیار امارات متحده عربی است که رتبه ۱۰ جهانی را به خود اختصاص داده است. ایران در این زیر شاخص در منطقه منا رتبه ۱۷ را دارد و پس از ایران، تنها کشورهای الجزایر، قطر و لیبی شرایط بدتری در منطقه منا دارند. رتبه جهانی ایران در این شاخص ۱۷۰ است.
پرداخت مالیات
در این شاخص قطر رتبه اول منطقه و جهان را به خود اختصاص داده و ایران رتبه ۱۸ منطقه و ۱۵۰ جهان را. رتبه جهانی کل منطقه منا در این زیرشاخص ۸۳ است.
تجارت فرامرزی
در این شاخص، کشور مالت رتبه اول منطقه و ۴۱ جهانی را در اختیار گرفته است. ایران رتبه ۱۵ منطقه و ۱۶۶ جهانی را به دارد.
ضمانت اجرای قراردادها
ورای طی مراحل قانونی ثبت قراردادها، مهم ترین مسئله برای کارآفرینان و کارفرمایان این است که این قراردادها تا چه اندازه ضمانت اجرا دارند و قانون تا چه حد از آن ها حمایت می کند. در این شاخص باز هم امارات متحده عربی رتبه اول منطقه و ۱۲ جهانی را در اختیار دارد. ایران هم رتبه هفت منطقه و ۸۰ جهان را به خود اختصاص داده است.
حل و فصل ورشستگی
در این شاخص، زمان، هزینه و نتیجه رسیدگی به ورشکستگی در مورد اشخاص حقوقی داخلی است که رتبه اول به تونس تعلق گرفته است. این کشور در جهان رتبه ۶۳ را در اختیار دارد. ایران رتبه ۱۵ منطقه و ۱۶۰ جهان را به خود اختصاص داده است.
بهترین و بدترین شرایط شروع کسب و کار
براساس داده های اعلامی در گزارش سهولت کسب و کار، سنگاپور با کسب امتیاز 34/87 توانسته رتبه نخست را در زمینه سهولت شروع کسب و کار به خود اختصاص دهد. پس از سنگاپور، نیوزلند و دانمارک، به ترتیب با 79/86 و دانمارک با 40/84 در رتبه های دوم و سوم قرار دارند. در این گزارش همچنین کشور آفریقایی اریتره با کسب امتیاز 61/247 در رده آخر جهان قرار گرفته است.
منبع: مجله دانش بنیان
ارسال به دوستان